مسائل مربوط به بانوان و جایگاه ایشان در خانواده و جامعه از ابعاد گوناگونی مورد بحث است. اندیشه و دستورات اسلامی که در سنت و سیرهی نبی اکرم (صلی الله علیه وسلم) تجلی مییابد، از جهات مختلف این موضوع را مورد توجه قرار میدهد. ظهور شخصیت حقیقی بانوی مسلمان و انجام رسالتهای سنگین و مسئولیتهای الهی و انسانی و راهیابی به کمال واقعیاش اقتضا میکند تا از دیدگاههای افراطی و تفریطی پرهیز نموده و نظر صحیح و منطبق بر فطرت که مبتنی بر آموزههای دینی میباشد را تبیین نمود.
از آنجایی که خداوند، پیامبر (صلی الله علیه وسلم) را بهعنوان الگو معرفی نموده است تا مومنان از سخنان و اعمال و رفتار آن حضرت درس بگیرند، یکی از موضوعاتی که در سخنان پیامبر (صلی الله علیه وسلم) مورد تأکید قرار گرفته، بانوان و نوع نگاهی است که به بانوان دارد. پیامبر اکرم (صلی الله علیه وسلم)، الگوی کامل انسانیت، بانوان را از زوایای مختلف مورد بحث و بررسی قرار داده است. در صورتی که توصیههای پیامبر (صلی الله علیه وسلم) مورد توجه قرار گیرد، آرامش در خانوادهها افزایش یافته و زمینهی رشد و تعالی افراد خانواده فراهم میگردد.
مقدمه
سپاس و ستایش خدایی را سزد که پروردگار جهانیان است. او را سپاس میگوییم و از او یاری میجوییم. از او طلب آمرزش و هدایت میکنیم و از پلیدی نهادمان و زشتی کردارمان به او پناه میبریم. هر که را خدا راهنما باشد، دیگران او را از راه به در نکنند و هر که را خدا از راه به در کند، دیگران به هدایت او توفیق نیابند.
گواهی میدهم که خدایی جز خدای یکتا نیست، خدایی که شریک ندارد. گواهی میدهم که محمد بنده و رسول او است. درود و رحمت و سلام خدا بر او و بر آل و اصحابش باد.
خداوند متعال فرموده است: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقَاتِهِ وَلا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَأَنْتُمْ مُسْلِمُونَ» (آل عمران: ۱۰۲). «ای کسانی که ایمان آوردهاید! آنگونه که حق تقوا و پرهیزگاری است، از (مخالفت فرمان) خدا بپرهیزید؛ و جز بر آیین اسلام از دنیا نروید.»
با توجه به این آیهی کریمه، بر هر انسان مسلمانی (چه زن باشد یا مرد) لازم است که در حد توان خود تلاش کند و به دستورات قرآن عمل نماید. اما متأسفانه، بانوان امروزه چنان در دام مادیات اسیر شدهاند که جایگاه اصلی، وظیفه و رسالت اساسی خود را فراموش کردهاند. بیشتر زنان عصر حاضر شمع محفل بودن را هدف و مقصد زندگی خود قرار دادهاند. بیشتر وقتشان صرف آرایش و پیرایش میشود و یا اینکه در آمادهسازی اسباب و وسایل آرایش!
منظور اینجا نفی پاکیزگی و زیبایی نیست، آنچه بر آن تأکید میشود درک ارزشها و وسعت اندیشههاست.
زن مسلمان امروز از یاد برده است که خلیفهی خداوند بر روی زمین است و به قول حافظ آن بار امانتی را که از عهدهی آسمان خارج بود به دوش گرفته است. آیا با خود میاندیشد با این بار امانت که همان اختیار است چه میکند؟
در دنیای امروز تبلیغات و فعالیتهای وسیعی در سطح بینالمللی برای آموزش زنان انجام میگیرد، ولی میدانیم این آموزشها تنها در مسیر خوشگذرانیهای گذراست که نتیجهی آن چیزی جز تقبل هزینههای سنگین، چشم و همچشمی، دغدغههای بیثمر و از همه مهمتر اتلاف عمر گرانبهای آدمی نیست. هر زن مسلمانی که در صحرای حیرت به فکر فرو رفته، الگو و اسوهی حسنهای را جستجو میکند و دوست دارد در ساماندهی جامعهای ناب و اسلامی مشارکت نماید. به نصایح گهربار و سرشار از خیرخواهی رسول الله (صلی الله علیه و آله وسلم) عمل نماید، به این امید که زندگی پرخیر و برکتی داشته باشد و در اصلاح خود و تربیت فرزندانی نجیب، مؤمن و متعهد کوشا باشد تا بار دیگر شکوه و عظمت اسلام به جایگاه اولش برگردد و از تنگنای مادیات دنیا، به محبت خدا و رسول الله (صلی الله علیه و آله وسلم) برسد.
توصیههای پیامبر (صلی الله علیه وسلم) برای بانوان:
۱. حق زن در انتخاب همسر
از حضرت ابوهریره (رضی الله عنه) روایت است که رسول الله (صلی الله علیه و سلم) فرمود: «زن بیوه تا زمانی که مشورت نشده و دختر دوشیزه تا زمانی که اجازهاش گرفته نشده، به ازدواج کسی درآورده نشوند.» اصحاب عرض کردند: «یا رسول الله! نشانه اجازه دختر چیست؟» فرمود: «سکوتش اجازهاش است.» مطابق این حدیث، زن حق انتخاب شریک زندگی آیندهاش را دارد و میتواند به خواستگار پاسخ مثبت یا منفی بدهد.
پس خواهرم، باید معیار تو برای انتخاب شریک زندگی آینده و شهسوار رؤیاهایت در درجه نخست، دین و اخلاق نیکو باشد؛ سپس به ویژگیهای دیگری همانند دارایی، زیبایی، جایگاه اجتماعی و… .
اما اگر تنها زرق و برق دنیا را مدنظر قرار دادی و به کسی پاسخ مثبت دادی که بهرهای از دین و اخلاق نداشت، بدان که این انتخابت در آینده برایت دردسرساز خواهد شد، چرا که چنین شخصی حق و حقوقت را به رسمیت نشناخته و با تو حسن معاشرت نخواهد داشت. به این نصیحت گرانبهای حضرت حسن بن علی (رضی الله عنه) توجه کن، نصیحتی که میتوان آنرا در زمرهی نصایح رسول الله (صلی الله علیه وسلم) برای تو قرار داد. مردی از ایشان پرسید: «من دختری دارم، به نظر شما او را به ازدواج چه کسی در بیاورم؟» ایشان فرمود: «او را به ازدواج کسی در بیاور که از خدا بترسد. اگر او را دوست داشته باشد، گرامیاش خواهد داشت و اگر دوستش نداشته باشد، بر او ستم نخواهد کرد.»
