ماه مبارک رمضان

نویسنده: محمد عاصم اسماعیل‌­زهی

ماه رمضان با فضیلت‌ترین ماه‌های سال است. زیرا الله سبحانه و تعالی آن را به روزه که چهارمین رکن اسلام است؛ اختصاص داده است.

ما مسلمانان باید به خاطر فرارسیدن این ماه خوشحال و مسرور باشیم، و این ماه در دلهای ما منزلت والائی داشته باشد، و الله متعال را برای فرارسیدن این ماه شکر گذار باشیم؛ زیرا مردمان بسیاری بوده­‌اند که رمضان گذشته و رمضان­‌های قبل از آن را دریافتند اما به این رمضان هر چند که انتظار آنرا می‌­کشیدند نرسیدند، و ما هم نمی‌دانیم شاید بعضی از ما نیز به آن نرسد، به همین دلیل باید انسان مسلمان اگر الله متعال بر او منت نهاد و به این ماه مبارک رسید برای این نعمت پروردگار را شاکر باشد.

و بدون شک اینکه در حالی رمضان را دریابی که در سلامتی و عافیت و ایمان به سر می­بری خود نعمت بزرگی است که باید قدر آن را بدانی و ارزش آن را درک کنی.

و از جمله راه‌­های شکرگذاری این نعمت این است که برای طاعت و عبادت در این ماه مبارک حریص و کوشا باشی، پس برای ادای حق الله عزوجل در روزه گرفتن و نماز برپا داشتن و هرگونه طاعت و تقرب، و دوری گزیدن از امور حرام کوشا باش.

و از سنت و راه و روش رسول‌الله (صلی‌الله‌علیه‌وسلم) در هنگام دیدن هلال هر ماه این است که می‌فرمود: (پروردگارا هلال این ماه را با خجستگی و ایمان، و سلامتی و اسلام برای ما آشکار کن، (ای هلال ماه) پروردگار من و تو الله است) ([1]).

ما به عنوان یک مسلمان مومن یا بهتر بگوییم بعنوان یک انسان مسئولیم ماهیت تمام عبادات رابدانیم تمام عبادات ازجمله نماز ، انفاق، حج، روزه دارای ماهیتی هستند که انسان می‌تواند با علم ومعرفت به ماهیت این عبادات راه ومسیر حرکت صعودی رابه نحو بهتر و عالی‌تر طی کنند.

هیچ‌یک ازعبادات از زمانی که شهادتین را می‌گوییم واسلام می‌آوریم تامراتب بالاازاین قاعده مستثنی نیستند ماه مبارک رمضان هم برخوردار ازاعمال وعبادات خاص خود می‌باشد و بر ما بعنوان یک مسلمان مسئول لازم وواجب است که ماهیت آن رابه عنوان یک اصل مورد بررسی قرار دهیم واین چقدراشتباه است وجای تعجب دارد که ما می‌نشینیم و در آخر شعبان به ماه مبارک رمضان فکر می‌کنیم آیا کسی که درمورد ماه مبارک رمضان واعمال وعبادات مربوط به این ماه تفکر و تفحص کرده وعلم ومعرفت کسب نموده باکسی که این علم ومعرفت را ندارد یکسان است.

هرعملی همینطور است دو شخص که نماز می‌خوانند هردویک جورحساب برایشان باز نمی‌شود هرعملی را ممکن است توفیق انجامش را پیدا نکنیم حالا این ماه رمضان را توفیق پیدا کردیم زنده باشیم آیا تعیین داریم که سال دیگر به ماه رمضان می‌رسیم آیا ما می‌دانیم نماز صبح را که خواندیم به ادای نماز ظهر موفق خواهیم شد پس به طورکلی این قاعده را درنظر بگیریم بخصوص درماه مبارک توفیق به جا آوردن صحیح عبادات را از دست ندهیم ما نمی‌دانیم که مصیبت ازدست دادن توفیق یعنی چه؟ این مصیبت رادرک نکرده‌ایم.

مثلاً اگر نماز را اول وقت نخوانیم می‌گوییم عیبی ندارد نیم ساعت دیگر می‌خوانیم واینکه من دچارچه مصیبتی شده‌­ام وچه توفیقی را ازدست داده‌­ام نمی‌فهمم وچون این رادرک نکرده­‌ام تضرع هم ندارم نماز صبح راکه می‌خوانیم دیگر تضرع وزاری نداریم که خدایا ما را به نماز ظهر موفق کن.

اگر ما خیلی جلوتر از رسیدن ماه مبارک رمضان با تضرع ازخدا بخواهیم که درانجام وظایفمان درخصوص اعمال ماه مبارک رمضان موفق شویم وعلم به این مسئله داشته باشیم که اگرموفق شویم چه نورانیتی وچه برکاتی برایمان خواهد داشت واگر موفق نشویم چه خسارت جبران ناپذیری را برای ما درپی خواهدداشت.

حتماً به امید خدا مهمان شایسته‌­ای برای این ضیافت خواهیم بود ولی چون نمی‌دانیم موفق بودن چه اثری دارد ونبودنش چه ضرری اصلاً نگران نیستیم.

پس قبل ازماه مبارک رمضان درآن جایگاه‌هایی که دعا مستجاب می‌شود ازخدا بخواهیم خدایا ماه مبارک دارد می‌آید نکند نتوانم روزه بگیرم نکند به قیام لیلش موفق نشوم شبها را بخوابم خوب، این را باید با تضرع از خدا بخواهیم که ای خدا درهای توفیقات روزافزون را برای مابازکن.

خدایا توفیق کسب علم ومعرفت همراه با عمل صالح عنایت بفرما خدایا توفیق عنایت کن که نمازهایمان رابا خشوع وخضوع وحضور ومراقبت کامل ازجهت اوقات وشرایط اقامه نماییم خدایا توفیق عنایت کن به مردم خدمت کنیم خدایا مارا موفق کن که بتوانیم درماه مبارک روزه هایمان رابگیریم خدایا ما را توفیق عنایت کن که باطن روزه را بفهمیم ودرک کنیم وروزه دار واقعی باشیم.

ازخدا با تضرع بخواهیم خدایا این یک ماه را توان بده تا بتوانیم درضیافت تو حضور داشته باشیم باید با تضرع ازخدا بخواهیم که ما دوست داریم درماه مبارک شبانه روز دراختیار توباشیم.

باید بدانیم اگر می‌خواهیم نمازمان قبول شود روزه‌­مان قبول شود وعبادات‌مان مورد قبول حق تعالی قراربگیرد باید بدانیم که عبادت آن چیزی است که قلب مارا ازغیرخدا پاک کند اما وقتی بررسی می‌کنیم می‌بینیم پاک نکرده اوضاع واحوالم خراب است لذا هیچیک ازعباداتم مفهومی ندارد عبادت‌های ما هیچ سازندگی درما ایجاد نکرده است چرا؟ زیرا دین را غلط آموخته‌­ایم اگردو رکعت نماز بخوانم یک عمرمرا بیمه می‌کند ولی اگر اسرار نماز یا به طورکلی هرعبادتی رانفهمیم عمری هم که نماز بخوانیم سودی نخواهد بخشید.

آری عبودیت و بندگی حق در از خود گذشتن است روزه هم گوشه‌ای از این عبودیت است عبودیت یعنی انسان آنچه را در حیات دنیوی و نفسانی برای خود می‌بیند یکی یکی همه را ترک گوید آنچه که حیات نفسانی با آنها خوش است و برایش لذت دارد همه آنها را رها بکند تا بتواند در مسیر عبودیت قدم بگذارد.

روزه باعث پیدایش حکمت در انسان می‌شود و حکمت مایه پیدایش معرفت است و معرفت مایه حصول یقین در جان انسان است و آنگاه که بنده ای به یقین می‌رسد ابائی ندارد که چگونه زندگی وی می گذرد در سختی و ناراحتی و یا در آسانی.

ماهی است که نزد خدا بهترین ماه‌­ها است و روزهایش بهترین روزها است و شبهایش بهترین شبها است و ساعتهایش بهترین ساعتها است و آن ماهی است که خوانده‌­اند شما را در آن به سوی ضیافت خدا و گردیده­‌اید در آن از اهل کرامت خدا، نفس­‌های شما در آن ثواب تسبیح دارد خواب شما ثواب عبادت دارد و عمل­‌های شما در آن مقبول است و دعاهای شما در آن مستجاب است.

 پس سؤال کنید از پروردگار خود با نیت‌های درست و دلهای پاکیزه از گناهان و صفات ذمیمه که توفیق دهد شما را برای روزه داشتن در آن و تلاوت کردن قرآن در آن بدرستی‌که شقی و بد عاقبت کسی است که محروم گردد از آمرزش خداوند در این ماه عظیم.

 پس شایسته است که انسان مسلمان در این ماه که ماه قرآن است به کتاب الله عزو جل عنایت ویژه‌‌ای داشته باشد، و برخی از پیشینیان وقتی ماه رمضان فرا می‌‌رسید بیشتر کارهای خود را کنار می‌‌گذاشتند و می‌‌گفتند: «این ماه فقط برای قرائت قرآن و غذا دادن به فقرا است»، وبا جدیت تمام به قرآن روی می‌آوردند؛ بعضی از آنان قرآن را در یک روز ختم می‌کردند، و برخی در هر سه روز یک ختم می‌خواندند، و بعضی دیگر هر هفته قرآن را ختم می‌کردند، و گروهی نیز قرآن را در ده روز ختم می‌کردند.

اما اکنون بعضی­‌ها هستند که ماه رمضان آغاز می‌شود و به پایان می‌رسد اما بجز یک یا دو یا سه بار قرآن را باز نمی کند!، ولی امور دیگری هستند که بر قلب او چیره شده­‌اند پس به آنها روی می‌آورد و آنها را مشاهده می‌کند.

 از الله جل و علا می‌خواهم من و شما را از ماه مبارک رمضان سودمند گرداند و پاداش آن را در موازین حسنات همه ما قرار دهد، و آنرا حجتی به نفع ما و نه بر علیه ما قرار دهد، و همگی ما را بر روزه داری و بر پا داشتن نماز در این ماه مبارک یاری کند، و اعمال ما  را در این ماه و در سایر اوقات خالصانه برای خودش و موافق با سنت پیامبرش (صلی‌الله‌علیه‌وسلم) قرار دهد، و دینداری ما را که موجب محافظت از همه امورمان است برایمان اصلاح کند، و دنیای ما که معیشتمان در آن است را برایمان اصلاح گرداند، و آخرت ما که بازگشتمان به سوی آن است را نیز برایمان نیکو گرداند، و زندگیمان را مایه ازدیاد هرگونه خوبی و مرگمان را موجب راحتی از هر گونه بدی قرار دهد.

اللهم آمین….

[1] ـ سنن ترمذی: «اللهم أهلله علینا بالیمن والإیمان والسلامة والإسلام، ربي وربک الله».