یکی دیگر از ویژگیهای ممتاز دوره جوانی « حسن سلامتی و صحت جسم» میباشد. انسان تا زمانی که در سلامتی و عافیت هست، کار و تلاشش ترک نخواهد شد. کسی که از بدنی سالم برخوردار است، خداوند بهترین نعمت را به او عنایت کرده است. و بهترین دوره سلامتی نیز در نوجوانی و جوانی است. جوان با تنی سالم و جسمی آماده، آمادگی و توانایی انجام هر کاری، اعم از کارهای فردی و اجتماعی، مذهبی و اقتصادی و غیر آن را دارد. در حدیث شريف آمده است که “نعمتان مغبون فيهما كثير من الناس، الصحة والفراغ” دو نعمت خداوندی هستند که مردم نسبت به آنها در خسارهاند؛ یکی سلامتی و دیگری فراغت است.
سلامتی و عافیت نعمتی است که هرگاه از دست برود، قدرش معلوم میگردد.
۱۱- جمال و زیبایی:
ویژگی ممتاز دوران جوانی « جمال و زیبایی» میباشد.دوره جوانی دوران شکوفایی جمال است. طراوت، شادابی و جمال ظاهری یکی از مزایای دلپسند و از سرمایههای ارزشمند نسل جوان است.
خداوند متعال هم آنجا که مراحل زندگی انسان را به به آمدن بهار و رفتن آن تشبیه میدهد، به جمال و زیبایی جوانی هم اشاره مینماید: ﴿ اعْلَمُوا أَنَّمَا الْحَيَاةُ الدُّنْيَا لَعِبٌ وَلَهْوٌ وَزِينَةٌ وَتَفَاخُرٌ بَيْنَكُمْ وَتَكَاثُرٌ فِي الْأَمْوَالِ وَالْأَوْلَادِ ۖ كَمَثَلِ غَيْثٍ أَعْجَبَ الْكُفَّارَ نَبَاتُهُ ثُمَّ يَهِيجُ فَتَرَاهُ مُصْفَرًّا ثُمَّ يَكُونُ حُطَامًا ۖ وَفِي الْآخِرَةِ عَذَابٌ شَدِيدٌ وَمَغْفِرَةٌ مِّنَ اللَّهِ وَرِضْوَانٌ ۚ وَمَا الْحَيَاةُ الدُّنْيَا إِلَّا مَتَاعُ الْغُرُورِ﴾[ الحديد: 20]
ترجمه؛(بدانيد كه زندگى دنيا تنها بازى، سرگرمى، آرايش و پيرايش، نازش در ميان همديگر، و مسابقۀ در افزايش اموال و اولاد است و بس. دنيا همچو باران است كه گياهان آن، كشاورزان را به شگفت مىآورد، سپس گياهان رشد و نموّ مىكنند، و بعد گياهان را زرد و پژمرده خواهى ديد، و آنگاه خرد و پرپر مىگردند. در آخرت عذاب شديدى (براى دنياپرستان) و آمرزش و خشنودى خدا (براى خداپرستان) است. اصلا زندگى دنيا چيزى جز كالاى فريب نيست.)
مهمترین ویژگی در دوران کودکی بازی و سرگرمی و در دوران جوانی آرایش و پیرایش یا همان زیبایی و در دوران پیری مسابقۀ در افزایش اموال و اولاد است.
پس با فرا رسیدن دوران جوانی، نه تنها بدن نیرومند میشود، بلکه فرّ و شکوه جوانی نیز به صاحبش زیبایی میبخشد و او را در نظر مردم عزیز و محبوب میکند.
مسئله مهم و اصلی در جمال جوانان، جمال و زیبایی درونی و زیبایی در کردار و رفتار آنهاست. چه بسا که جوانی از زیبایی ظاهری برخوردار نباشد، اما رفتار و کردار و نحوه برخوردش با مردم و نوع سخن گفتن و طرز معاشرتش با دیگران سبب قرار گرفتن مهر او در قلوب دیگران گردد.
۱۲- نترس بودن
یکی دیگر از ویژگیهای دورهی جوانی «نترس بودن» است، حسی که از توانمندی بالقوه و البته از غلبه احساسات او نشأت میگیرد و همین ویژگی باعث میگردد که به کارهایی سخت روآورد و اعمال سخت را به جان بخرد. انسان وقتی از دوران جوانی عبور نماید، دیگر قطعا احساسی عمل نمیکند و به کارهایی سخت رو نمیآورد و شاید هم توانایی آن کارها را ندارد. اگر اندکی در اطراف خود و کارهایی که دور و بر ما انجام میگیرد؛ از کارهای سخت و طاقتفرسای اقتصادی گرفته تا کارهای اجتماعی و دینی تأمل کنیم در مییابیم که این جوانان هستتد که تن به این کارها میدهند و بزرگترها یا میترسند و یا توانی انجام آن را ندارند.
۱۳- داشتن قلب صاف
یکی از بزرگترین ویژگیهای جوان «داشتن قلب صاف» است. آنان در ابتدای جوانی بسان سنک صاف، یا چون آب جاری میمانند که میتوان روی آن به هر نحو حکاکی نمود و به هر طرف که خواست به آن سو روانش کرد. جوانان قلوب مستعد و بیآلایش دارند که متاثر از پاکی و طهارت روح، صفای باطن و قریبالعهد بودن به خداوند متعال است.
همان طوری که جوانی زمان تغییرگرایی وتحول است و جوان دوستدار تغییرات است؛ همچنین از نظر انفعالی بسیار مناسب است؛ زیرا جوان تغییرپذیر و سریع التاثر است و هنوز چیزی در وجود آن شکل نگرفته تا تثبیت شده باشد پس بسیار راحت میشود در وجود جوان کار نمود و آن را به سمت و سوی سعادت رهنمون کرد، البته در عنفوان جوانی این تغییرپذیری قویتر است و هر چه در اوج جوانی نزدیک میشود تغییرپذیری همانند تغییرگرایی در وی کاهش مییابد.
جوانان به طور طبیعی کمتر از بزرگترها در تاریکیهای روحی و قساوت قلبی غوطه ورند و غالباً دارای دلی روشن، قلبی پاک و روح و فکری سالم می باشند. به همین دلیل است که زودتر و بیشتر از بزرگترها به سوی حق و فضیلت رو میآورند، از همین رو بود که بیشتر پیروان پیامبر خدا صلی الله علیه وسلم در ابتدای ظهور اسلام جوان بودند.
۱۴- علاقه به دوستی با همسالان
بشر در تمام مراحل زندگی خویش همواره نیازمند دوستی با دیگران است؛ نوجوانان و جوانان نیز در این سنین، به گروه همسالان، علاقه بیشتری پیدا میکنند، با آنان روابطی دوستانه و صمیمانه برقرار میسازند و دوست دارند بیشتر اوقاتشان را با آنان بگذرانند. گاه، این علاقه و دوستی تا مرحله عشق ورزیدن پیش میرود: آنها به همسالان خود پناه میبرند، چون مشکلاتی مشابه دارند، با یکدیگر انس میگیرند و بلکه رفتارشان نیز در یکدیگر تاثیر میگذارد.
بنابراین انتخاب دوست در این دوران، از اهمیت زیادی برخوردار است.
اینها بخشی از ویژگیها و صفات فرد جوان هستند که بهصورت گذرا بیان شدند و گرنه انسان در دوران جوانی، یک عالم عجیب و غریب و پر از شگفتی و مظهر قدرت لایزال خداوندی است و بیان ویژگیهای این عالم، اگر نگویم محال است ولی چیزی شبیه به محال است.
By محمد فاتح