فیروز دیلمی از ملاقات با نبی اکرم صلیاللهعلیهوسلم تا مسند حدیث و وفات
قبلاً بحث شد که حضرت سیدنا فیروز دیلمی رضیاللهعنه با چه شجاعت و ابرمردی توانست عَلمبَردار فساد و فتنه (اسود عنسی کذاب) را به درک اسفل واصل کند و سرش را از تنش جدا نماید. او این خبر را به حضرت رسول مکرم اسلام صلیاللهعلیهوسلم رساند و این مژدۀ باارزش را به ایشان تقدیم نمود و شرف و کرامت بالاتری را نزد آنحضرت صلیاللهعلیهوسلم کسب نمود. در برخی از روایاتی که قبلاً ذکر شد، این مژده و پیام به آنحضرت صلیاللهعلیهوسلم، مصادف با وفات ایشان بود که بعد از شنیدن این پیام، دنیای فانی را وداع گفتند؛ اما در بعضی دیگر از روایات آمده است که خود ایشان نیز به محضر آنحضرت صلیاللهعلیهوسلم رفت و سر آن ملعون را نیز با خود برد. بههرحال، در این بخش، در مورد این روایت بحث نمیشود؛ بلکه پیرامون درس حدیث و وفات ایشان بحث میشود.
فیروز دیلمی و مسند حدیث
همانطوریکه در بخشهای آغازین در رابطه با علم حدیث و فراگیری آن بحث شد، یکی دیگر از پروانههای شمع رسالت در آسمان علم، حضرت فیروز دیلمی رضیاللهعنه است. او با شنیدن احادیث گهربار از جناب رسول خاتم صلیاللهعلیهوسلم و ابلاغ آن به دیگران، توانست خود را در ردیف محدثین صحابه رضیاللهعنهمأجمعین جای دهد که تا روز قیامت نام او در صفحات کتب حدیث گرفته شود و برایش دعای نیک شود.
در آن زمان، مدارس دینی مستقلی وجود نداشت و همه در مساجد و صحراها شروع به درس حدیث میکردند و آن را به دیگران میرساندند. بنابراین، دربارۀ حضرت سیدنا فیروز دیلمی رضیاللهعنه نیز نمیتوان گفت که در کجا و چه وقت درس میدادند، تنها چیزی که ما در دست داریم، این است که ایشان این علم را به دیگران رساندند.
استادِ حضرت سیدنا فیروز دیلمی رضیاللهعنه، شخص شخیص رسول اسلام صلیاللهعلیهوسلم است و این سلسله توسط حضرت جبرئیل امین علیهالسلام به الله ربالعزت وصل میگردد؛ اما در رابطه با شاگردان ایشان باید گفت: تا جایی که در کتب احادیث آمده است، اسم چهار تن از شاگردان ایشان گرفته میشود که بنده آنها را ذکر میکنم:
امام ابن عبدالبر اندلسی رحمهالله مینویسد: «روى عنه ابناه: الضحاك، وعبدالله.»
ترجمه: «از او دو پسرش، ضحاک و عبدالله حدیث روایت کردهاند.»
امام جزری رحمهالله نیز در کتاب خویش «جامع الأصول في أحاديث الرسول» مینویسد: «روى عنه، ابناه الضحاك و عبداللّه و كثير بن مرة و عروة بن رُوَيْم. مات في خلافة عثمان بن عفان.»
از ایشان، دو فرزندش «ضحاک» و «عبدالله» و همچنان «ابن مره» و «عروه ابن رویم» حدیث روایت کردهاند.