حج و مسائل مهمّ آن (بخش دوم)

نویسنده: عبدالحمید نوروزی

حرمت شهر مکه و فضایل آن

خداوند متعال این نقطۀ زمین را از ابتدای آفرینش آسمان‌ها و زمین برگزیده و حرمت نهاده است؛ چنانکه می‌فرماید: «إِنَّمَا أُمِرْتُ أَنْ أَعْبُدَ رَبّ هَذِهِ الْبَلْدَة الَّذِى حَرَّمَهَا وَلَهُ كُلُّ شَيْءٍ وَأُمِرْتُ أَنْ أَكُونَ مِنَ الْمُسْلِمِينَ»؛ ترجمه: ([اى پيامبر! بگو:] من فرمان داده شده‌ام به اينكه تنها پروردگار اين سرزمين (مكّه‌) را كه آن را محترم قرار داده است، و [همان پروردگارى را كه] هر چيزى از آنِ اوست، بپرستم و فرمان داده شده‌ام به اينكه از فرمانبردارانِ [او] باشم.)

ابراهیم خلیل هم‌چنین حرمت و کرامت مکه را بیان کرده است؛ او کعبه را بنا کرد، آن را پاک‌سازی نموده و حج را به مردم اعلام کرد.

بخاری از عبدالله بن زيد بن عاصم  روایت کرده است که پیامبر ^{صلی‌الله‌علیه‌وسلم} فرموده است: «أَنَّ إِبْرَاهِيمَ حَرَّمَ مَكَّةَ وَدَعَا لَهَا، وَحَرَّمْتُ المَدِينَةَ كَمَا حَرَّمَ إِبْرَاهِيمُ مَكَّةَ، وَدَعَوْتُ لَهَا فِي مُدِّهَا وَصَاعِهَا مِثْلَ مَا دَعَا إِبْرَاهِيمُ عَلَيْهِ السَّلاَمُ لِمَكَّةَ»؛ ترجمه: (ابراهیم ^{علیه‌السلام} مکه را حرمت نهاد و برای آن دعا کرد، من نیز هم‌چنان ‌که ابراهیم ^{علیه‌السلام} مکه را حرمت و کرامت بخشیده بود، مدینه را حرمت نهادم و برای افزایش محصول آن دعا کردم.)

فضیلت حج و عمره

از ابوهریره ^{رضی‌الله‌عنه} روایت است که پیامبر ^{صلی‌الله‌علیه‌وسلم} فرمود: «مَنْ حَجَّ لِلَّهِ  فَلَمْ يَرْفُتْ ولَمْ يَفْسُقُ، رَجَعَ كَيَوْمٍ وَلَدَتْهُ أُمُّهُ»؛ «كسی‌که حج نماید، و از مقاربت جنسی و مقدمات آن (درهنگام ادای مناسک حج) پرهیز نماید، و مرتکب گناهی نشود، همانند روزی که از مادرش متولد شده است، (بدون گناه، از حج) بر می‌گردد».

از ابوهریره ^{رضی‌الله‌عنه} روایت است که پیامبر ^{صلی‌الله‌علیه‌وسلم} فرمودند: «الْعُمْرَةُ إِلَى الْعُمْرَةِ كَفَارَةٌ لِمَا بَيْنَهُمَا، والْحَجُّ الْمَبْرُورُ لَيْسَ لَهُ جَزَاءً إِلَّا الْجَنَّةُ»؛ «عمره تا عمرۀ دیگر، کفارۀ گناهان بین آن دو است و حج مقبول که در آن گناه نباشد، جز بهشت پاداشی ندارد.»

از ابن‌‎عمر ^{رضی‌الله‌عنها} روایت است که پیامبر ^{صلی‌الله‌علیه‌وسلم} فرمودند: «الْغَازِي فِي سَبِيلِ اللَّهِ، وَالْحَاجُّ وَالْمُعْتَمِرُ، وَفْدُ اللَّهِ، دَعَاهُمْ، فَأَجَابُوهُ، وَسَأَلُوهُ، فَأَعْطَاهُمْ»؛ «مجاهد در راه خدا و کسی‌که به حج و عمره برود، هیئت و نمایندگان خدا هستند؛ خدا آنان را به عبادت خود فراخوانده و آن‌ها اجابت کرده‌اند و از خداوند متعال، نیازمندی‌های خویش را خواسته‌اند و خدا هم به آنان عطا کرده است.» ^{(بلوچ: ۱۳۹۵:۱)}

فلسفۀ فرضیت حج

هر فرد مسلمان باید اطمینان داشته باشد که خداوند متعال هیچ عمل یا حکمی را بدون فایده‌ای برای انسان‌ها تعیین نمی‌کند؛ زیرا خداوند متعال احکم‌الحاکمین است و هیچ دستوری از او بی‌حکمت نیست؛ بگونه‌ای که انسان‌ها ممکن است حکمت آن را درک کنند یا نکنند و شاید حکمت برخی از احکام را اصلاً درک نکنند؛ بنابراین، بی‌فایده بودن یک حکم لازم نمی‌آید؛ به عنوان مثال: پزشکان قرن‌ها پیش از این از حکمت خلقت دو کلیه در بدن انسان غافل بودند و فکر می‌کردند که یک کلیه کافی است و کلیۀ دیگر اضافی و بی‌فایده است؛ اما امروزه به علت پیشرفت علم و پژوهش‌ها، می‌دانیم که دو کلیه وجود دارد و هر کدام نقش مهمی در سلامت انسان دارند. به همین ترتیب، حج نیز فواید زیادی دارد و در بخش‌های بعدی، برخی از این فواید ذکر خواهد شد.

ادامه دارد…

بخش قبلی